Wat is Job crafting?

Met Job crafting je werk beter passend maken

Wat is job crafting: puzzelstukjes beter in elkaar passen

Inhoud

Wat is Job crafting?

Job crafting is een manier waarop een medewerker zelf aanpassingen kan doen aan zijn werk, zodat het beter passend wordt, hij of zij meer energie krijgt of minder belast wordt. Het gaat daarbij niet om werk te verminderen, maar om het anders te doen of anders te verdelen.

8 Verschillende vormen van Job crafting

Je job craften kan op verschillende manieren:

  1. Klassieke Job crafting
  2. Seeking Challenges
  3. Relational Crafting
  4. Time & Spatial Crafting
  5. Seeking Resources
  6. Optimizing Demands
  7. Reducing Demands
  8. Cognitive Crafting

1. Klassieke Job crafting

Met klassieke job crafting ga je je baan zo samenstellen uit mogelijke taken, opdrachten, doelen etc., dat deze het beste past bij je voorkeuren, talenten en situatie. Je baan bestaat uit een aantal basistaken, die iedereen met dezelfde functieomschrijving doet. Maar daarnaast zijn er ook aanvullende taken die erbij komen en waar je invloed op hebt.

Voorbeeld: Denk eens aan een basisschool docent. Deze geeft les aan een groep, heeft oudergesprekken etc. net als alle andere docenten. Maar op school moet er ook een docent zitting hebben in de OR en iemand moet het schoolreisje voorbereiden. Heb je de ambitie om later schooldirecteur te worden, dan kies je waarschijnlijk voor een plekje in de OR. Ben je goed in organiseren en creatief in het verzinnen van uitjes, dan past het schoolreisje beter als taak bij je.

2. Seeking Challenges

Bij deze vorm van job crafting ga je regelmatig nieuwe uitdagingen opzoeken. Niet zozeer binnen een taak als wel nieuwe taken, extra taken, een project verzinnen en opstarten.

Voorbeeld: Een magazijnmedewerker werkt al jarenlang voor dezelfde werkgever en is vertrouwd met alle taken die op een dag van hem verwacht worden. Hij wil extra uitdaging toevoegen aan zijn werk, door nieuwe medewerkers in te werken en bekend te maken met de processen in het magazijn.

3. Relational Crafting

Door Relational Crafting toe te passen kies je bewust de mensen uit met wie je op je werk interacteert (klanten, collega’s, etc.) en hoe je met hen omgaat. Als je flexibele werkplekken hebt, kun je kiezen aan welk bureau je vandaag gaat werken, naast welke collega.

Voorbeeld: Een medewerker van de klantenservice krijgt regelmatig vragen aan de telefoon over bestellingen. Zij loopt regelmatig het magazijn in en heeft gesprekken met de collega’s daar. Hierdoor snapt zij betere hoe de processen werken en kan zij gerichter haar klanten te woord staan. Ook belooft zij niets wat haar collega’s niet waar kunnen maken.

4. Time & Spatial Crafting

Door het slim creëren en gebruiken maken van de flexibiliteit bepaal je waar, wanneer en hoe lang je aan een bepaalde taak werkt. Vaak met als doel om een optimale (volledige, volgehouden) focus te bereiken.

Voorbeeld: Creativiteit komt meestal niet achter een computerscherm. Een communicatiemedewerker die ideeën moet verzinnen voor een campagne gaat met haar collega een rondje door het winkelcentrum lopen om inspiratie op te doen, waarbij zij bij elke communicatie uiting aan elkaar uitleggen hoe dit naar hun campagne vertaald kan worden.

5. Seeking Resources

Het beschikken over veel energiebronnen leidt tot hogere motivatie en productiviteit. Je kunt zelf actief je energiebronnen uitbreiden. Voorbeelden hiervan zijn: autonomie, tijdsautonomie, functionele steun van je leidinggevende of collega’s en participatie en besluitvorming.

Voorbeeld: Een verkoopmedewerker merkt dat hij van een bepaalde productgroep minder verstand heeft en niet alle vragen van klanten kan beantwoorden. Hij zoekt hiervoor hulp bij een collega, die al langer op de betreffende afdeling staat en luistert en kijkt goed hoe die dat doet. Hij vraagt vervolgens om feedback, zodat hij leert hoe hij het zelf beter kan doen.

6. Optimizing Demands

Bij Optimizing Demands gaat het om slimme manieren te ontwikkelen om met specifieke hinderende taakeisen (zoals een haperend IT-systeem) om te gaan.

Voorbeeld: een administratief medewerker moet in 2 verschillende systemen dezelfde gegevens invoeren, omdat beide systemen niet met elkaar verbonden zijn. Zij gebruikt 2 beeldschermen waarop beide programma’s geopend zijn en kan zo eenvoudiger met knippen/plakken van data beide systemen vullen en met elkaar vergelijken.

7. Reducing Demands

Door het verminderen van (hinderlijke en uitdagende) taakeisen kun je de werkdruk binnen de perken te houden. Bijv. door collega’s te vragen werk over te nemen of minder energie te stoppen in taken waardoor ze kwalitatief minder goed, maar voldoende worden afgerond.

Voorbeeld: voor een consulent bestaat een gedeelte van haar taak uit het geven van presentaties. Dat ligt haar zwaar, lukt haar niet goed en vindt ze ook niet leuk. Een collega daarentegen vindt dit een van de leukste kanten van haar taken. Door de presentatie met haar collega te ruilen voor een 1 op 1 huisbezoek, wordt voor beiden de taakeisen verminderd.

8. Cognitieve Crafting

Door het toepassen van Cognitieve Crafting ga je anders nadenken over je werk, waardoor je vooral de positieve dingen ziet die je met je werk bereikt.

Voorbeeld: Een schoonmaker in het ziekenhuis weet dat door zijn bijdrage in het op orde houden van de hygiëne patiënten minder kans hebben op infecties en daardoor eerder herstellen en naar huis mogen.

Waarom Job crafting?

Job crafting kan een medewerker zelf toepassen op zijn werk, op eigen initiatief. Het gaat in kleine stapjes, die nooit een negatief gevolg mogen hebben op de organisatie, de collega’s of de klanten. Deze aanpassingen zorgen dat het werk beter passend is en vergroten de productiviteit en het werkplezier. Doordat het werk beter bij hem past, zal een medewerker minder snel geneigd zijn om een andere baan te zoeken, waardoor verloop binnen je organisatie beperkt wordt.

Ook zorgt job crafting voor minder werkdruk. TNO heeft onderzocht dat 34% van de werkgevers in Nederland aangeeft dat werkdruk tot één van de belangrijkste risico’s binnen het bedrijf hoort. Om dit aan te pakken zetten ze vooral in op het verhogen van de autonomie, instellen van een aanspreekpunt en het aanpassen van het werk. Hoe meer autonomie een werknemer krijgt, hoe beter deze in staat is om zelf zijn werk passend te maken. Hiervoor kan hij de technieken van job crafting gebruiken.

Kun je Job crafting leren?

Job crafting is niet moeilijk en kun je makkelijk aanleren. Het is wel heel persoonlijk wat het werk passend maakt. Job crafting is dus altijd maatwerk dat een medewerker zelf toepast op zijn situatie. Hierbij is het noodzakelijk dat hij ook de ruimte krijgt om dingen aan te passen. En het zal niet in een keer helemaal goed gaan. Als er ruimte is om te experimenteren en uit te proberen wat werkt, zal het job craften steeds makkelijker gaan en effectiever worden.

Daar komt wel een belangrijke regel bij dat alle job crafting activiteiten niet negatief mogen uitpakken voor de organisatie, de collega’s of de klanten. Daarmee wordt voorkomen dat medewerkers de krenten uit de pap pikken wat werkzaamheden betreft en de rotklusjes blijven liggen.

Workshop Job crafting

Door je medewerkers de kans te geven hun werk beter op hun sterke punten af te stemmen, verhoog je hun tevredenheid en motivatie. Dit leidt tot hogere productiviteit, een betere samenwerking en een grotere betrokkenheid bij de organisatie. Uiteindelijk zorgt het ervoor dat medewerkers hun werk met meer plezier doen en duurzaam inzetbaar blijven, wat de organisatie als geheel ten goede komt.

Investeer in de toekomst van je medewerkers én je organisatie met job crafting!

Geef je medewerkers de tools om hun werk leuker en effectiever te maken. Bied je medewerkers een workshop job crafting van Astrid Vitaal aan.

De theorie achter Job crafting

Job-Demands-Resources model
Het Job-Demands-Resources model: proactief gedrag, zoals Job crafting leiden tot bevlogen medewerkers.

Wat is het Job Demands-Resources Model?

Het Job Demands-Resources model beschrijft hoe taakeisen (job demands) en hulpbronnen (job resources) samenwerken om de prestaties en het welzijn van medewerkers te beïnvloeden.

  • Taakeisen: Dit zijn de mentale, emotionele of fysieke inspanningen die een baan vraagt, zoals deadlines, werkdruk of complexe taken.
  • Hulpbronnen: Dit zijn de middelen die medewerkers ondersteunen, zoals feedback, ontwikkelingsmogelijkheden, autonomie en sociale steun.

Een disbalans tussen taakeisen en hulpbronnen kan leiden tot stress en uitputting. Het toevoegen van hulpbronnen helpt medewerkers om beter om te gaan met taakeisen, waardoor bevlogenheid ontstaat.


Proactief gedrag en job crafting

Proactief gedrag is een cruciale factor in het JD-R model. Dit gedrag stelt medewerkers in staat om zelf invloed uit te oefenen op hun werk en omgeving. Een voorbeeld hiervan is job crafting, waarbij medewerkers hun taken en werkomgeving actief aanpassen om meer voldoening uit hun werk te halen.

Met job crafting kunnen medewerkers:

  • Taakeisen verminderen: Door efficiënter te werken of repetitieve taken anders in te delen.
  • Hulpbronnen benutten: Bijvoorbeeld door actief steun te vragen bij collega’s of managers.
  • Werk betekenisvoller maken: Door taken te kiezen die aansluiten bij persoonlijke doelen en waarden.

Deze acties versterken niet alleen de bevlogenheid, maar dragen ook bij aan een betere werksfeer, minder ziekteverzuim en hogere medewerker tevredenheid.