
Wat is proactief gedrag?
Proactief gedrag betekent vooruitdenken en handelen om problemen te voorkomen in plaats van af te wachten tot ze zich voordoen. Dit houdt in dat iemand:
- Initiatief neemt: Actief op zoek gaat naar verbeteringen en oplossingen.
- Zelfvertrouwen toont: Geloof in eigen kunnen en durven handelen.
- Verantwoordelijkheid neemt: Zich bewust is van zijn invloed op situaties en deze aanpakt.
- Besluitvaardig is: Doortastend keuzes maakt en actie onderneemt.
In tegenstelling tot reactief gedrag, waarbij iemand pas in actie komt nadat er iets is gebeurd, draagt proactief gedrag bij aan succes in zowel persoonlijke als professionele situaties. Als adviseur help ik organisaties om proactief gedrag bij hun medewerkers te stimuleren, omdat dit leidt tot efficiëntie, effectiviteit en positieve resultaten.
Het JD-R model

Het Job Demands-Resources (JD-R) model is een waardevol instrument dat organisaties gebruiken om het welzijn en de prestaties van medewerkers te verbeteren. Dit model toont aan dat bevlogen medewerkers meer proactief gedrag vertonen door:
- Actief verbeteringen door te voeren: Ze zoeken naar manieren om hun werk beter te organiseren.
- Hulpbronnen optimaal te benutten: Ze maken gebruik van beschikbare middelen om hun werk efficiënter uit te voeren.
Door bevlogenheid en proactief gedrag te stimuleren, verhoogt een organisatie de productiviteit, werkplezier en winstgevendheid. Dit model kan dienen als leidraad voor beleid en interventies om medewerkers te ondersteunen en het bedrijf te laten groeien.
Voordelen van proactief gedrag op de werkvloer
Proactief gedrag biedt diverse voordelen:
- Meer verantwoordelijkheid en autonomie: Medewerkers ervaren meer eigenaarschap over hun werk en voelen zich meer betrokken.
- Betere samenwerking: Proactieve medewerkers helpen collega’s en dragen bij aan een positieve werksfeer.
- Snellere probleemoplossing: Door vooruit te denken, worden obstakels vroegtijdig aangepakt of voorkomen.
- Positieve bedrijfscultuur: Open communicatie, innovatie en creativiteit worden gestimuleerd.
Vormen van proactief gedrag
Binnen werkdesign zien we verschillende vormen van proactief gedrag:
- Job crafting: Werknemers passen hun taken en werkrelaties aan om meer voldoening te halen uit hun werk.
- Playful workdesign: Door speelse elementen in het werk te integreren, wordt creativiteit en innovatie gestimuleerd.
- Inzetten van talenten: Werknemers benutten en ontwikkelen hun sterke punten om optimaal te presteren.
- Proactief vitaliteitsmanagement: Al voordat je moe bent, bedenk je waar je energie voor nodig hebt en zorgt vooraf dat je die ook hebt. Bijvoorbeeld voor een lastige vergadering even een rondje wandelen.
- Stem laten horen: Werknemers spreken zich uit en dragen bij aan positieve veranderingen binnen de organisatie.
Hoe stimuleer je proactief gedrag?
Er zijn verschillende manieren om proactief gedrag te bevorderen:
- Duidelijke doelen en verwachtingen stellen: Helderheid over doelen helpt medewerkers om proactief bij te dragen aan succes.
- Geven van verantwoordelijkheid en autonomie: Werknemers krijgen de ruimte om beslissingen te nemen en hun werk vorm te geven.
- Trainingen en workshops: Medewerkers leren over het belang van proactief handelen en ontwikkelen de benodigde vaardigheden.
- Creëren van een open werkcultuur: Initiatief en ideeën worden aangemoedigd.
- Belonen en erkennen van proactief gedrag: Waardering motiveert medewerkers om proactief te blijven handelen.
Laten we in gesprek gaan over proactief gedrag

Ik geef diverse trainingen workshops om proactief gedrag bij medewerkers te bevorderen:
Wil je verder praten over hoe jouw organisatie proactief gedrag van medewerkers kan stimuleren? Ik denk graag met je mee. Neem gerust contact met me op.