Als privézaken je hinderen om gefocust te werken
Het is mooi als je tijdens je werk enkel met je werk bezig bent en als je vrij bent enkel je privéleven telt. Maar in de praktijk loopt dit vaker door elkaar heen. Omdat we mobiel en digitaal altijd bereikbaar zijn of omdat door thuiswerken een en ander in elkaar overloopt blijft dit een uitdaging. Zo blijft werk en privé in balans!
Het heeft zeker zijn voordelen als je werk en privé goed kunt combineren. Het is niet productief als collega’s je storen als je net verdiept bent in een werktaak. Dat geldt ook als je gestoord wordt door iets uit je privéleven. En hoe meer uitdagingen je ondervindt in je privéleven op een bepaald moment, hoe lastiger het is om geconcentreerd te blijven op je werk. Om te weten hoe je dat het beste aanpakt, leg ik eerst uit hoe het zit met flow.
Wat is flow
Flow betekent dat je volledig opgaat in een activiteit. Je voelt je betrokken in het moment en verliest de tijd uit het oog. Je presteert op het toppen van je kunnen. Je volledige aandacht is bij deze activiteit. Het mooie aan flow is dat je er plezier en voldoening uithaalt.
Onderstaand model geeft aan hoe flow werkt:
Om in flow te komen, moet je start-motivatie hebben om te beginnen. Je moet weten wat er van je verwacht wordt, waarom je het moet doen en de vrijheid hebben om zelf te bepalen hoe je het aanpakt. Ook moet je het gevoel hebben de competentie te hebben om de taak te voldoen. Voldoende uitdaging, maar niet te hoog gegrepen. Vervolgens moet je tijdens je taak weten hoe het gaat en een stukje voortgang zien en daarmee een succeservaring opdoen.
De drive, je wil om door te gaan en de klus af te maken en je focus, geconcentreerd kunnen werken, zorgen er vervolgens voor dat je de taak ook uitvoert, de doelgerichte actie.
Deze doelgerichte actie levert direct meer succeservaring en draagt bij aan je werkplezier en je persoonlijke ontwikkeling. (Zie ook Flow in je werk M. Hobbelt en K.J. Reincke 2019 Kompas)
Flow in werk en privé
Zowel op je werk als privé kun je flow ervaren. En dat is mooi, want het helpt je om je taken effectief en succesvol uit te voeren, en daar plezierig op terug te kijken. Maar dan is het wel belangrijk om tijdens het uitvoeren van je taak in flow te blijven en niet gestoord te worden. Het duurt gemiddeld 20 minuten voordat je een status van flow bereikt. En als je in die tijd iets of iemand uit je omgeving je stoort, dan zul je weer opnieuw moeten beginnen, wat extra tijd en energie kost.
Om dit te verduidelijken volgt een voorbeeld
‘Je staat vandaag in de productie gepland. Maar je bent er met je gedachten niet bij. Je partner heeft aangegeven niet blij te zijn in jullie relatie en overweegt een echtscheiding. Je piekert over hoe je dit kunt voorkomen en wat jou staat te gebeuren. Doordat je niet geconcentreerd bent, maak je vandaag meer fouten. Ook belde je vader, die dementie heeft, deze ochtend je al 3x. Tijdens je pauze bel je snel terug, maar er bleek niets bijzonders aan de hand te zijn. Hierdoor heb je niet de tijd kunnen nemen om even te ontspannen en gaat gestrestst weer aan het werk.’
Bovenstaand voorbeeld laat zien dat, beredeneerd vanuit het flowmodel, het lastig is om focus te houden als je gedachten er niet bij zijn. Mogelijk heb je een gebrek aan start-motivatie, omdat je weinig energie hebt of dat andere dingen belangrijker lijken. En ook de succeservaring laat het afweten, omdat je meer fouten maakt. En daar heb je niet alleen zelf last van, maar ook je collega’s en werkgever zullen dit merken. Maar omdat het gaat om privézaken, worden zij lang niet altijd om hulp gevraagd. Terwijl juist je werkgever en collega’s een deel van de oplossing kunnen zijn. Je kunt ze inzetten als hulpbron. Om te begrijpen hoe dat werkt, geef ik eerst meer uitleg over de persoonlijke energiebalans.
Persoonlijke energiebalans
Je persoonlijke energiebalans bestaat uit een batterij met 4 elementen, die met elkaar in verbinding staan. Je hebt energie uit die batterij nodig als je een taak moet volbrengen of als je een inspanning moet leveren. En hoe beter je daarop voorbereid bent, je hulp krijgt, waardering ontvangt of kunt ontwikkelen hierin, hoe beter het resultaat. Als inspanningen en hulpbronnen in balans zijn, dan kun je veel werk verzetten. Andersom geldt dat ook. Als taken te veel of te zwaar worden, raak je uitgeput, voel je je slechter en ga je meer fouten maken en ben je de balans kwijt.
Als door uitputting vanwege problemen thuis dit deel van de batterij onvoldoende aangevuld wordt, dan heeft dat een negatieve invloed op jou persoonlijk, wat daarnaast gevolgen kan hebben voor hoe jij in je werk functioneert. Andersom geldt dat ook. Energiebronnen op het ene element (werk) kun je gebruiken om een ander element (thuis) op te laden, als een soort powerbank. Jouw energie is in balans als zowel de elementen werk, ikzelf, thuis en omgeving voldoende gevuld zijn en tijdig aangevuld worden tot het oorspronkelijke niveau.
Inspanning in balans
In een optimale situatie ervaar je een balans in de inspanningen die je levert op je werk, bij jezelf, thuis en in je sociale omgeving en hiervoor voldoende energie hebt. Maar als die balans er niet is, kunnen één of meerdere batterijdelen onvoldoende opladen en kan er sprake zijn van vermoeidheid of overbelasting. Als dat langdurig blijft spelen loop je het risico op uitval en verzuim. En alle partijen zijn er bij gebaat als dat voorkomen wordt.
Zo blijft werk en privé in balans
Om de energiebalans beter in evenwicht te brengen kun je onderstaand stappenplan volgen:
Dit werkboek geeft uitleg over de te nemen stappen en de werkbladen helpen om deze stappen ook praktisch te zetten. Je gaat onderzoeken in jouw situatie waar verbeteringen nodig zijn en bedenkt wat of wie er nodig is om dit aan te pakken. We noemen dit workhacks, kleine slimmigheidjes die jouw werkervaring verbeteren. Het werkboek geeft richting en voorbeelden. Je kunt dit zelfstandig doen of met begeleiding van een coach of je leidinggevende.
Zelf hiermee aan de slag?
Wil je ook een betere werk-privé balans? Ik help je graag om een gezonde balans te creëren, kijk hier voor meer informatie.
Ben je werkgever en wil je in jouw bedrijf hiermee aan de slag gaan? Neem contact met me op voor een vrijblijvend gesprek. Dan kijken we samen hoe we dit instrument kunnen inzetten voor jouw team of organisatie.