De leeftijd waarop iemand met pensioen kan schuift op. Op dit moment ligt de pensioenleeftijd op 66 jaar en 7 maanden, in 2024 komt deze uit op 67 jaar en in 2028 stijgt deze verder met 3 maanden. Hoe anders was het voor 2006 toen werknemers vanaf 55 jaar met de VUT konden. Deze speciale regeling was bedoeld om oudere werknemers eerder te laten stoppen met werken om zo plaats te maken voor een jongere generatie. Met de huidige krapte op de arbeidsmarkt is het belangrijk geworden om oudere medewerkers inzetbaar te houden. Maar wat voor invloed heeft ouder worden op de inzetbaarheid van deze medewerkers en wat kun je er als werkgever aan doen om inzetbaarheid te bevorderen?
Wat gebeurt er als we ouder worden
Als je ouder wordt, verandert je lichaam. Het begint soms al vanaf 40 jaar. Je ogen worden slechter en je hebt een leesbril nodig. En hoe ouder je wordt, hoe meer erbij komt. Je reactievermogen gaat achteruit, je geheugen wordt minder, je herstellend vermogen neemt af, je leert minder snel nieuwe dingen aan en slijtage in gewrichten kan ervoor zorgen dat je bepaalde handelingen niet meer zo soepel kunt uitvoeren. Ook in je werk kun je daar last van hebben.
Ouder worden heeft ook voordelen op de werkvloer
Gelukkig is het niet alleen kommer en kwel en heeft ouder worden ook zijn voordelen. Oudere werknemers hebben meer kennis en ervaring, ze kunnen autonoom werken en hebben daarbij dus minder begeleiding nodig. Mensen worden steeds positiever, naarmate ze ouder worden[1] en reageren minder impulsief. En ouderen blijken beter te zijn in het oplossen van complexe problemen.
5 Tips om oudere medewerkers inzetbaar te houden
Tip 1: Gesprek
Ga een gesprek aan over vitaliteit met alle medewerkers die bijvoorbeeld de leeftijd van 60 jaar bereiken. Vraag hoe het met ze gaat, welke plannen ze hebben voor de laatste periode in hun carrière, wat ze leuk vinden aan het werk wat ze doen, maar ook wat er minder leuk wordt of moeilijker gaat. Bedenk samen wat je kunt afspreken om te zorgen dat iemand fijn aan het werk blijft.
Tip 2: Koppel oud en jong
Mensen zijn geneigd gelijken op te zoeken en mee op te trekken. Maar het is juiste verstandig om variatie aan te brengen. Koppel een oudere medewerker aan een jongere. Door regelmatig contact trekken ouderen zich op aan de vitaliteit van jongeren en krimpt hun leefwereld minder in. Andersom pikken jongeren de rust, wijsheid en ervaring op van iemand in een latere levensfase[2].
Tip 3: Geef context
Je kunt het geheugen zien als een bron van ervaringen, kennis en vaardigheden op allerlei gebieden, waar je constant uit put. Gedurende je hele leven wordt die bron gevoed en aangevuld. Als je ouder wordt, wordt het ook lastiger om nieuwe informatie toe te voegen. Er is echter een manier waarop dat makkelijker gaat en dat is als er context gegeven wordt. Als er context gegeven wordt waarom iets van een medewerker verlangd wordt of waarom iets op een bepaalde manier gedaan moet worden. Hierdoor leg je wat meer nadruk op wat iemand moet onthouden en daardoor kan deze het ook beter onthouden[3].
Tip 4: Leven lang leren
De ontwikkelingen in de wereld hebben invloed op het werk dat uitgevoerd moet worden. Denk bijvoorbeeld aan technologische ontwikkelingen of de aandacht voor duurzaamheid. Om hun werk goed te kunnen blijven doen is het belangrijk dat medewerkers hierin mee blijven bewegen. Dat geldt ook voor oudere werknemers. Het is de investering waard om ook die mee te nemen in het ontwikkel- en leerprogramma, zodat zij productief kunnen blijven. Stimuleer hun hierin en houd rekening met een mogelijk lager tempo dat ouderen kunnen hebben om wat nieuws te leren. Door steeds wat nieuws te doen, neemt het aantal verbindingen in de hersenen toe, waardoor deze ook op latere leeftijd goed blijven functioneren.
Tip 5: Bewegen stimuleren
Om vitaal te blijven is het belangrijk om (meer) te Bewegen, (stoppen met) Roken, (matig gebruik van) Alcohol, (gezonde) Voeding en (voldoende) Ontspanning, ofwel BRAVO. Dat geldt zowel voor jongeren als ouderen. Bewegen heeft daarnaast nog een extra voordeel voor de hersenen. Wanneer je voldoende beweegt, raken je hersenen goed doorbloed en krijgen ze de zuurstof die ze nodig hebben. Nieuwe hersencellen worden gevormd en verbindingen tussen zenuwcellen worden sterker. Daarnaast verbetert de communicatie tussen de hersencellen. Dit alles zorgt ervoor dat je hersenen langer soepel blijven[4]. Stimuleer je medewerkers dus om actief te blijven en regelmatig te bewegen.
Contact
Interesse om verder met me over door te praten over hoe je oudere medewerkers inzetbaar houdt? Neem dan contact met me op.
[1] Pennebaker, J. W., & Stone, L. D. (2003). Words of wisdom: Language use over the life span. Journal of Personality and Social Psychology, 85(2), 291–301.
[2] Doets, E. (2023). De leeftijdloze samenleving. Amsterdam: Business Contact.
[3] Sitskoorn, M. (2022). Het 50+ brein. Amsterdam: Prometheus.
[4] Hersenstichting.nl, https://www.hersenstichting.nl/de-hersenen/gezonde-hersenen/bewegen/#:~:text=Wanneer%20je%20voldoende%20beweegt%2C%20raken,je%20hersenen%20langer%20soepel%20blijven., 28-2-2023